सर नमस्ते आपल्या शिवनेत्र बहिर्जीचे चारही खंड वाचले. अत्यंत उत्कंठावर्धक आणि मनाला इतिहासाच्या खोल गर्तेत नेणारी शब्दरचना. आमचा राजा शिवछत्रपती... त्यांचे छत्र सांभाळणारे हेर प्रमुख बहिर्जी यांची दुरदृष्टी दोन्ही आपण ताकदीने मांडलीत. त्याचबरोबर बहिर्जी आणि छत्रपती शिवाजी महाराज यांच्यातील एकत्र विचारांचे रसायन किती परिणामकारक होते, त्याचेही वर्णन अत्यंत चांगल्या पध्दतीने केले आहे. पहिल्या खंडापासून चौथ्या खंडापर्यंत उत्कंठा वाढवतच स्वराज्य निर्मीतीचा जणू आलेख आपण मांडलात. त्यासाठी आपणही जी मेहनत घेतलीत, त्यालाही आमचा त्रिवार सलाम... बहिर्जी म्हणजे प्रती शिवाजी असा जो काही समाज त्या काळापासून आजपर्यंत समज रूढ होता. तो त्यांच्या कार्यपध्दतीमुळेच. कधी ते वासुदेव, कधी फकीर तर कधी भिकाऱ्यांच्या वेशात शत्रूची दाणादाण उडविणारे बहिर्जी आणि त्यांच्या पथकातील एकेक बाज आपण ज्या पध्दतीने मांडले आहेत. त्यांच्या प्रत्येकाच्या कार्यातून आपण उतराई होवूच शकत नाही. त्यांच्या बलीदातून निर्माण झालेले स्वराज्य खरंच रामराज्यालाही मागे टाकणारे आहे. चौथ्या खंडात बसरूरच्या लूट कल्पना आणि ती सत्यात उतरविण्यासाठीचे हेरांचे कष्ट, त्यातून गनीमाच्या हातात सापडलेले बहिर्जी, त्यांची कावेरीने केलेली सुटका, बडी बेगम सोबतची ती मार्जिना, दर्यावदींचीही ओळख झाली. त्या सगळ्यांच्या कार्य वाचताना त्याचे रूप डोळ्यासमोरून हटत नाही. चारही खंड वाचून पूर्ण झाले, त्याला वीस दिवसांचा कालवधी झाला. मात्र तरिही त्यांचे कार्य डोळ्यासनोरून हटत नाही. सचिन शिंदे कराड