Lokrangnayika By Dr. Prakash Khandge ( लोकरंगनायिका )

जेव्हापासून संगीतबारी अथवा ढोलकी फडाच्या तमाशातील लावण्या पाहत-ऐकत आलो होतो तेव्हापासून भटक्या-विमुक्त समाजातील महिला कलावंतांचं जीवन आणि कलेतला संघर्ष हा नेहमीच माझ्या क्षेत्रीय संशोधनाचा विषय राहिला. मग तमाशासम्राज्ञी विठाबाई नारायणगावकर असोत, लावणीसम्राज्ञी यमुनाबाई वाईकर वा सुलोचनाबाई चव्हाण असोत किंवा लावणी-कथ्थक या दोन्हीही नृत्यधारांचा सुरेख संगम घडविणार्‍या राजश्री नगरकर असोत... त्यांच्या कलेचा पोतही सारखाच आणि जीवनातील संघर्षाचा स्थायीभावही सारखाच.