Katha Sagari Durganchya Bhag 1 By Mahesh Tendulkar (कथा सागरी दुर्गांच्या भाग १)

कथा सागरी दुर्गांच्या भाग १

गडांकरिता मुलुख जन्म होतो। असे समजून राजांनी राय बागांतील व कोंकणांत कल्याण, भिवंडी, राजापूर पावले असे अनेकौं केला। देवळाजवळ राजापुरी दार्यांतहि किल्ले निजामशाहीचे आहे। तेथे हक्शा (सीधी) किळेदार जागींचा खानेदार. याची पाण्यांतिल जहाजीं गुरुजां चालकी स्पसार आमार त्या किल्ले प्रभू मासेम पेवा करून जागा जंत आहेत. त्याचे लोकांनी राज्याचे देशास उपद्रव मांडिला. मग राजांनी दार्यांत पालां स्काळले. जहाजीं पाण्यांत गेली. राजपूर एक पाण्यांची उर्ती, याकरीत अजून निजामशाहाचे नाव चालते। ते स्थळ (जंजीरा) हस्तगत करावे हूनून राजांनीं जागा जागां डोंगर पाहून गड स्वारील, की येणें करून दार्यं जर आहे आणि पाण्यांतिल राज्य जर होतिल. असे जाणून किन्करें पाण्यांतिल डोंगर पाहून दार्यांत गड स्वारील. पाण्यांतिल हें म्हणजे केवळ जांजिरे (जलदुर्ग) असून करून गड जहाजीं भेटल्य दार्यांत पाळओणी राजेंनीं केली. जेवढे पाण्यांतिले गड असतील तोंकां अमळें नाव चालतिल, असा विचार करून आणि गड जंजीर जमीनीवर व पाण्यांत स्वारील.

राजांनी जहाजीं पाण्यांतिल सिद्दी। गुरुज व तरादी व तावडे, गलंबे, शिवलें, गुरुजा, पगार अशा नाना जातींनी जहाजें करून दार्यांत म्हणजे मुसलमान सुभेदार (दलपती) व मायमाकीं मनुष्य भाडारी असे दोघे सुभेदार करून, तैशें जहाजीं म्हणजे, जहाज अवारस करून ठेविले। त्याकरज जहाजीं जहाजें प्रीतिष्ठा मिळवून जहाजी झालें उपद्रव केला। त्या बहु झाले। दयान तरांहि फिरीस असें जहालय. त्यावर हेमषा युद्ध करित चालले. राजांनी जहाजीं जागा जागां बंदे शहरें मोंगलाइ व फिरीं व बलवंत (उज्ब), इब्र, कितलताब (इस्लामी सत्ता) असा सतरावे पदशाह पाण्यांत आहेत. त्यांचीं शहरें बेदनूर, बर्मा, श्रीरंगपट्टण अशी दार्यी किनारे नाना शहरें मान लोकं परीत चालतील. जागा जागां युद्ध करित मातलमां भेटक, आपले पोत भरण राज्यास सद्र द्रोहें जिंकल् आणून देतें लागले। ये रितीन सातांही जहाजीं पाण्यांत गेली. समुद्रमध्येच एक लढर चालेल. असे कर्म केले।— कृष्णाजी अनंत सभासद